ßßß
Ostra pasta sporządzona z chili oraz innych przypraw, stosowana głównie w Indonezji. Sambal oelek uważany jest za matkę wszystkich dostępnych sambali. Za sprawą popularności kuchni chińskiej pasta rozprzestrzeniła się do innych krajów. Dań z jej dodatkiem można spróbować w Singapurze, na Filipinach, Sri Lance i Holandii.
Sambal oelek znany jest od ponad 2 tys. lat. Nazwa pochodzi od kamiennego tłuczka (ulekan) oraz bambusowego moździerza (ulek-ulek). Narzędzia te służyły do rozcierania chili z cebulą, orzeszkami ziemnymi i innymi składnikami, w zależności od rodzaju pasty.
Sambal wykorzystywany jest w postaci sosu do potraw mięsnych, warzywnych, do ryb, makaronów. Świetnie sprawdza się do potraw z owoców morza. Nadaje potrawom ostry smak, który zawdzięcza papryczce chili. Oprócz niej sambal zawiera czosnek oraz sok z limonki i szalotkę. Składniki uciera się na jednolitą masę w kamiennych naczyniach – ukelanach. Tak przygotowany sos stosuje się do satayów, czyli marynowanych szaszłyków. Sambal oelek stanowi bazę do sporządzania innych sambali:sambal kacang (pikantny sos z orzeszków ziemnych), sambal bajak (zawiera gałkę muszkatołową i trawę cytrynową), sambal tomat (posiada w składzie pomidory), sambal trassi (na bazie pasty krewetkowej). Sambal może być wykorzystywany jako sos do dań albo dodatek do kanapek.
Sambal oelek charakteryzuje się bardzo ostrym, kwaskowatym smakiem.